حکم برائت کیفری رأی ماهوی دادگاه است که پس از رسیدگی صادر میشود و بر عدم اثبات انتساب جرم به متهم دلالت دارد؛ مبنای آن اصل برائت (اصل ۳۷ قانون اساسی) است. آثار اصلی:
اجرای فوری: آزادی در صورت بازداشت، لغو قرارهای تأمین، استرداد وثیقه/وجهالکفاله.
رفع آثار کیفری و تبعی: عدم درج محکومیت در سجل کیفری و زوال محرومیتهای ناشی از همان پرونده.
اعتبار امر مختومه: تعقیب مجدد درباره همان موضوع و اشخاص ممنوع است مگر از طرق فوقالعاده قانونی (مانند اعاده دادرسی).
جبران خسارت: امکان مطالبه خسارت ناشی از بازداشت یا تعقیب منتهی به برائت طبق مقررات آیین دادرسی کیفری.
تذکر: «حکم برائت» با تصمیمات مرحله تحقیقات نظیر «قرار منع تعقیب» متفاوت است؛ اولی رأی ماهوی دادگاه است و دومی تصمیم مرجع تعقیب در مرحله مقدماتی.