بله. «شاهد» شرطِ لازم برای اعاده حیثیت نیست.
-
اگر منظور «اعاده حیثیت کیفری» (رفع آثار تبعی محکومیت) باشد، این امر اصولاً با گذشت مواعد قانونی و تحقق شرایط مقرر انجام میشود و اساساً نیازی به شاهد ندارد.
-
اگر منظور «اعاده حیثیت بهسبب هتک حیثیت» (مثلاً در پیِ افترا، نشر اکاذیب یا توهین) باشد، ارائه دلیل لازم است، اما الزام به شاهد وجود ندارد. هر دلیلی که بتواند نسبت ناروا یا لطمه به اعتبار را اثبات کند قابل استناد است: اسناد و مدارک، مکاتبات و پیامها، گزارش کارشناسی، پرینتهای رسمی، فایلهای صوتی و تصویری معتبر، اقرار طرف مقابل، امارات قضایی و مانند آن. دادگاه بر پایه مجموع دلایل و علم قضایی تصمیم میگیرد و عندالاقتضاء میتواند تحقیق محلی یا استعلام انجام دهد.
جمعبندی: نبودِ شاهد مانع اعاده حیثیت نیست؛ ملاک، کفایت و اعتبار دلایل برای اثبات هتک حیثیت یا تحقق شرایط رفع آثار تبعی است.