بر اساس مقررات قانون مجازات اسلامی، جرم افترا دارای سه رکن اصلی است:
رکن قانونی: مستند قانونی جرم افترا مواد ۶۹۷ و ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) است. طبق این مواد، نسبت دادن صریح جرم به شخص حقیقی یا حقوقی بدون ارائه دلیل معتبر، یا نشر اکاذیب به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی، جرم محسوب میشود و مرتکب به مجازات مقرر محکوم خواهد شد.
رکن مادی: عنصر مادی جرم افترا، نسبت دادن دروغین ارتکاب جرم یا عمل مجرمانه به دیگری است. این نسبت باید صریح، مشخص و قابل انتساب به شخص معین باشد و بدون ارائه دلیل یا مدرک معتبر صورت گیرد. همچنین، این نسبت دادن میتواند به صورت گفتار، نوشتار، یا هر وسیلهی انتشار دیگر انجام شود.
رکن معنوی: عنصر معنوی این جرم شامل سوءنیت عام و خاص است؛ یعنی مرتکب باید آگاه باشد که نسبت ناروا میدهد (علم به کذب بودن مطلب) و قصد زیان رساندن به حیثیت یا اعتبار فرد مقابل را داشته باشد.
بنابراین، برای تحقق جرم افترا، باید نسبت دروغین و بیاساسِ جرم به دیگری داده شود، این نسبت قابلیت انتشار داشته باشد، و مرتکب با علم و قصد اضرار، آن را مطرح کرده باشد.