در حقوق خانواده ایران، آیا طلاق توافقی مشمول عده میشود؟ طول مدت عده در طلاق توافقی چگونه است؟ حقوق زوجه در ایام عده طلاق توافقی کدامند؟
طلاق توافقی به عنوان نمودی از اراده مشترک زوجین در انحلال عقد، یکی از کارآمدترین سازوکارهای حقوقی در نظام خانواده ایران است که با رعایت تشریفات قضایی، حقوق طرفین را تضمین مینماید. عده به عنوان فترت قانونی پس از طلاق، نه تنها مصالح شرعی را پاس میدارد، بلکه حقوق مالی و خانوادگی زوجه را حفظ میکند. بررسی عده در طلاق توافقی، روشنگر ابعاد حقوقی این فرآیند است و دادگاه خانواده مرجع احراز و اجرای آن محسوب میشود. در ادامه، این مباحث با دقت حقوقی واکاوی میگردد.
آیا طلاق توافقی مشمول عده میشود؟
طلاق توافقی مانند سایر انواع طلاق، مشمول عده است و زوجه مکلف به رعایت آن میباشد، مگر در موارد استثنایی چون یائسگی یا عدم نزدیکی (ماده ۱۱۵۰ قانون مدنی). دادگاه پس از ثبت توافق، گواهی عدم امکان سازش صادر کرده و صبر عده را الزامی مینماید. این مدت برای حفظ نسب و جلوگیری از اختلاط نسل وضع شده و تخلف از آن، بطلان ازدواج مجدد را در پی دارد. زوجین میتوانند با توافق، حقوق عده را تنظیم نمایند، لیکن اصل عده قابل چشمپوشی نیست.
طول مدت عده در طلاق توافقی چگونه است؟
مدت عده در طلاق توافقی برای زن غیرحائض یا یائسه، سه طهر (سه دوره پاکی قاعدگی) یا قاعدگی است، و برای حائض، سه دوره قاعدگی. در صورت بارداری، تا وضع حمل ادامه مییابد. دادگاه با کارشناسی پزشکی، مدت را احراز میکند و گواهی پایان عده صادر مینماید. در طلاق توافقی، صبر عده از تاریخ ثبت صیغه طلاق محاسبه شده و زوجه در این ایام، حق سکونت در منزل مشترک و نفقه را دارد. توافق بر کوتاه کردن عده فاقد وجاهت قانونی است.
حقوق زوجه در ایام عده طلاق توافقی کدامند؟
زوجه در عده طلاق توافقی، مستحق نفقه عده، مسکن مناسب و مهریه است. نفقه بر عهده زوج بوده و عدم پرداخت، قابل مطالبه قضایی است. حضانت فرزندان تا پایان عده با مادر (برای زیر ۷ سال) ادامه دارد و زوج نمیتواند وی را از منزل اخراج کند، مگر با حکم دادگاه. زوجه حق سفر بدون اجازه ندارد، لیکن توافق توافقی میتواند استثنائاتی پیشبینی نماید. دادگاه هرگونه نقض حقوق را جبران کرده و اجرتالمثل نیز قابل مطالبه است.