اگر وصیت نامه مطابق با احکام و ضوابط شرعی تهیه شده باشد، به‌گونه ای که تنها تا سقف یک‌سوم دارایی متوفی (بدون اجازه وراث) به وصیت نامه اختصاص داده شده باشد، ورثه ملزم به اجرای آن هستند. این امر واجب است، به این معنا که عدم اجرای آن نافرمانی از دستورات دینی محسوب می شود.
گناه در صورت عدم اجرای وصیت:
اگر ورثه از اجرای وصیت نامه خودداری کنند، این امر از نظر دینی گناه و معصیت به حساب می آید. به عبارتی، چون متوفی وصیت خود را با رعایت ضوابط شرعی به جا گذاشته، عمل نکردن به آن به منزله بی اعتنایی به حقوق او و احکام دینی است.
موارد قابل جبران و غیرقابل جبران:
اگر برخی از بخش های وصیت نامه اجرا نشده باشد، ممکن است در برخی موارد بتوان آن را جبران کرد. مثلا اگر مالی در وصیت نامه برای امور خیریه یا شخص خاصی تخصیص داده شده و ورثه هنوز آن را منتقل نکرده اند، امکان دارد این امر را در آینده جبران کنند. اما در مواردی که فرصت جبران از بین رفته باشد، مانند زمانی که وصیت شامل انجام کار خاصی بوده که دیگر قابل انجام نیست، ورثه باید توبه کنند و از خداوند طلب بخشش کنند.
لزوم توبه در صورت عدم امکان جبران:
در صورتی که امکان جبران اجرای وصیت از بین رفته باشد، توصیه شده است که ورثه به درگاه خداوند توبه کنند و از او طلب مغفرت نمایند، چرا که نافرمانی از این دستور دینی یک گناه محسوب می شود.
به طور کلی، اجرای وصیت نامه شرعی نه تنها از نظر قانونی معتبر است، بلکه از لحاظ دینی و اعتقادی نیز بر ورثه واجب است که به آن عمل کنند و نادیده گرفتن آن می تواند پیامدهای اخلاقی و دینی داشته باشد.