تقسیم «ارث» به معنای دقیق حقوقی، تنها پس از فوت فرد امکان‌پذیر است و تا زمانی که شخص در قید حیات است، آنچه از اموال خود به دیگران می‌دهد، تحت عنوان «هبه» (بخشش) یا «صلح» (نوعی قرارداد) شناخته می‌شود، نه ارث. بنابراین، پدر نمی‌تواند در زمان حیات خود ارث را تقسیم کند؛ اما می‌تواند با اختیار کامل، اموالش را به هر نحوی که بخواهد میان فرزندان یا دیگران تقسیم کند، مگر اینکه قصد او فرار از دین، فریب یا تضییع حق قانونی باشد.
در این صورت، این تقسیم نوعی انتقال مالکیت است، نه ارث‌بری. پس اگر پدری تصمیم بگیرد در زمان حیات خانه یا زمین خود را به یکی از فرزندانش بدهد، از نظر قانون این موضوع ارث تلقی نمی‌شود، بلکه نوعی «هبه معوض یا غیرمعوض» است. البته اگر این اقدام در قالب هبه باشد، طبق ماده ۸۰۳ قانون مدنی، پدر می‌تواند تا زمانی که زنده است، از هبه خود رجوع کند، مگر اینکه هبه معوض باشد یا مال به فرزند یا شخص ثالثی تحویل داده شده و شرایط رجوع ساقط شده باشد.
نکته مهم دیگر آن است که پدر در این تصمیم الزام شرعی یا قانونی برای رعایت تساوی میان فرزندان ندارد، مگر آنکه با نیت تبعیض ناروا یا ایجاد اختلاف اقدام کند که در این صورت، از منظر اخلاقی و فقهی، توصیه به عدل و انصاف می‌شود. در فقه شیعه، برخی مراجع رعایت مساوات میان اولاد را در بخشش‌ها توصیه و حتی در مواردی واجب دانسته‌اند.