دادگاه کیفری یک در کجا تشکیل میشود؟
دادگاه کیفری یک، به عنوان یکی از مهم ترین مراجع قضایی در سیستم حقوقی ایران، برای رسیدگی به جرایم سنگین و پیچیده مانند قتل عمد، جرایم منجر به قصاص، اعدام، و حبس ابد می باشد. این دادگاه با توجه به اهمیت جرایمی که به آن ها رسیدگی می کند، در مراکز استان ها و شهرهای بزرگ کشور مستقر است. علاوه بر این، به دستور رئیس قوه قضاییه، ممکن است در برخی شهرستان های دیگر نیز دادگاه کیفری یک تشکیل شود. در این مقاله از وکالت 24 با اطلاعاتی جامع در مورد اینکه دادگاه کیفری یک در کجا تشکیل میشود، همراه شما هستیم.
محل تشکیل دادگاه کیفری یک کجاست؟
دادگاه کیفری یک؛ مسئولیت رسیدگی به جرائم سنگین و مهمی را دارد که مجازات آن اعدام، حبس ابد، پرداخت دیه و یا جریمه سنگین می باشد.
در این دادگاه، یک قاضی رئیس و یک قاضی مستشار حضور دارند که تصمیم نهایی در مورد هر پرونده با تحلیل و بررسی دقیق هر سه صورت می گیرد.
محل برگزاری دادگاه کیفری یک، ساختمان های دادگستری واقع در مراکز استان ها و حوزه های قضایی خاص است که به دستور رئیس قوه قضاییه تشکیل میشود و در صورت نبود چنین مرکزی، پرونده به نزدیک ترین دادگاه کیفری یک ارجاع داده می شود.
دادگاه کیفری یک ، همان دادگاه کیفری استان سابق است که صلاحیت رسیدگی به جرایم سنگین را دارد.
مهم ترین ویژگی دادگاه کیفری یک، تعدد قضات و تقسیم وظایف بین آنها برای رسیدگی به جرائم مهمی است که نیاز به دقت و بررسی دارد.
وجود 3 قاضی (یک قاضی رئیس و دو قاضی مستشار) در دادگاه کیفری یک، بر تصمیم گیری نهایی تاثیر بسزایی دارد.
وکلای مدافع بخش مهمی از ساختار دادگاه کیفری یک هستند که در روند رسیدگی پرونده ها نقش مهمی دارند.
- بیشتر بخوانید: منظور از دادگاه کیفری یک و دو چیست
جرایمی که مستقیما در دادگاه کیفری یک رسیدگی میشود
جرایمی که مستقیما در دادگاه کیفری یک رسیدگی می شوند، بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری، شامل جرایم سنگین و مهم هستند. این دادگاه صلاحیت رسیدگی به جرایمی را دارد که مجازات های سنگین تری نسبت به سایر جرایم دارند. برخی از این جرایم عبارت اند از:
1) جرمی که مجازات آن سلب حیات است. (قتل)
2)جرمی که مجازات آن قطع عضو است (سرقت حدی) یا جنایات عمدی علیه تمامیت جسمانی با میزان نصف دیه کامل یا بیش از آن.
3) جرمی که مجازات آن حبس ابد است.
4) جرایمی که موجب مجازات تعزیری درجه سه و بالاتر باشند.
ترتیب رسیدگی در دادگاه کیفری یک
ترتیب رسیدگی در دادگاه کیفری یک بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری با توجه به ماهیت جرایم سنگین و حساس به دقت تنظیم شده است. مراحل اصلی رسیدگی در دادگاه کیفری یک به شرح زیر است:
- تشکیل پرونده و ارجاع به دادگاه:
پس از انجام تحقیقات مقدماتی در دادسرا و صدور کیفرخواست، پرونده به دادگاه کیفری یک ارجاع داده می شود.
2. تعیین وقت دادرسی:
دادگاه پس از دریافت پرونده، زمان جلسه رسیدگی را مشخص کرده و به طرفین دعوا (متهم و شاکی) ابلاغ می کند. طرفین باید در جلسه حاضر شوند و در صورت نیاز به حضور شاهدان، آن ها نیز احضار می شوند.
3. برگزاری جلسه دادگاه:
در روز جلسه، رئیس دادگاه یا یکی از مستشاران دادگاه ابتدا پرونده را معرفی می کند
شاکی یا وکیل او اظهارات خود را ارائه می دهند
سپس، متهم یا وکیل مدافع او دفاعیات خود را مطرح می کنند
دادگاه به استماع شاهدان و بررسی شواهد و مستندات پرونده می پردازد
4. جمع آوری ادله و شواهد:
در جریان دادرسی، دادگاه می تواند با بررسی دقیق شواهد و دلایل ارائه شده از سوی طرفین و شهادت شهود، به جمع آوری مدارک تکمیلی بپردازد
5. اخذ نظر مستشاران دادگاه:
پس از بررسی های لازم و اتمام مراحل دادرسی، قضات دادگاه کیفری یک که شامل یک رئیس و دو مستشار هستند، با مشورت و تبادل نظر درباره موضوع پرونده، به صدور رأی نهایی می پردازند
6. صدور رأی:
پس از رسیدگی کامل و بررسی تمامی جوانب، دادگاه کیفری یک با رای اکثریت قضات، حکم نهایی را صادر می کند. این حکم می تواند شامل تبرئه، محکومیت یا صدور حکم تعزیری یا حدی باشد
7. ابلاغ رأی:
حکم صادره به طرفین دعوا ابلاغ می شود و در صورت اعتراض، امکان تجدیدنظرخواهی در مهلت مقرر وجود دارد. اگر حکم نهایی باشد، به مرحله اجرای حکم وارد می شود
این ترتیب به منظور تضمین دقت و عدالت در رسیدگی به جرایم سنگین تنظیم شده است.
برای دریافت مشاوره رایگان از بهترین وکیل های تهران، میتوانید با کارشناسان تیم حقوقی وکالت 24 تماس بگیرید و سوالات خود را مطرح کنید. وکلای ما با ارائه مشاوره تخصصی و پیشنهاد راهکارهای مناسب، شما را در حل مسائل حقوقی و کیفری یاری خواهند کرد.
سوالات متداول
در اصطلاح حقوقی، مستشار به قاضی ای گفته می شود که پایه قضایی دارد و در دادگاه ها بهعنوان یکی از اعضای اصلی دادگاه، با رئیس دادگاه در تصمیم گیری ها مشارکت می کند. مستشار دارای حق رأی مساوی با رئیس دادگاه است و نظرات او در صدور حکم نهایی تأثیرگذار است. این نقش به ویژه در دادگاه های مهمی مانند دادگاه کیفری یک برجسته است، جایی که مستشاران با رئیس دادگاه در بررسی و صدور حکم همکاری می کنند.
تفاوت های اصلی بین دادگاه کیفری یک و دادگاه کیفری ۲ به نوع جرایمی که این دادگاه ها صلاحیت رسیدگی به آن ها را دارند و همچنین ترکیب قضات و نحوه رسیدگی آن ها مربوط می شود. از جمله:
صلاحیت رسیدگی
ترکیب قضات
نوع جرایم
مرجع تجدید نظر
نوع جرایم خاص