شکایت کیفری چقدر طول می کشد؟ (مدت زمان رسیدگی به شکایت کیفری)
وقتی کسی مرتکب جرم می شود، قربانی ممکن است احساس ناتوانی و ناامیدی کند. فرآیند قانونی شکایت کیفری فرصتی است برای بازگرداندن عدالت و تضمین این که مرتکب جرم به سزای اعمال خود برسد. اما این فرآیند چقدر طول می کشد؟
شکایت کیفری یک مسیر پیچیده و پر از چالش های قانونی است که مدت زمان آن می تواند به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد.
از زمان ارائه شکایت تا اجرای حکم، هر مرحله نیازمند دقت و صبر است. در این مقاله، به بررسی جزئیات این مسیر و عواملی که بر مدت زمان آن تأثیر می گذارند خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
شکایت کیفری چیست؟
شکایت کیفری فرآیندی قانونی است که طی آن فردی که مرتکب جرم شده است، به وسیله قربانی یا نماینده قانونی او مورد پیگرد قضایی قرار می گیرد.
این شکایت به منظور اعمال مجازات های کیفری بر مرتکب و اجرای عدالت انجام می شود و می تواند شامل جرایم مختلفی از جمله سرقت، خشونت، کلاهبرداری و غیره باشد.
شکایت کیفری نیازمند ارائه مدارک و شواهد کافی برای اثبات جرم در دادگاه بوده و شامل مراحل مختلف است که در ادامه مقاله به آن می پردازیم.
برای شکایت کیفری کجا باید رفت و چه کرد؟
برای طرح شکایت کیفری، ابتدا باید شکواییه‌ای خطاب به دادستان تهیه کنید و مشخصات کامل مشتکی عنه (فردی که از او شکایت دارید) را همراه با مدارک و مستندات مرتبط ضمیمه کنید. شکایت کیفری در دادسرا مطرح می شود، جایی که تحقیق و تعقیب های لازم قبل از ورود پرونده به دادگاه انجام می شود.
برای طرح شکایت مالی کمتر از ۲۰ میلیون تومان باید به شورای حل اختلاف مراجعه کنید. همچنین، توجه داشته باشید که با رویه فعلی، شکایت شفاهی یا خارج از سامانه ثنا پذیرفته نمی شود.
شکایت کیفری چقدر طول می کشد؟ مدت زمان رسیدگی به شکایت کیفری چقدر است؟
مدت زمان رسیدگی به شکایت کیفری بسته به نوع دادگاه و پیچیدگی پرونده متفاوت است. به طور میانگین، رسیدگی در دادسراهای عمومی و انقلاب ۴۶ روز طول می کشد.
در دادگاه های کیفری، زمان رسیدگی به پرونده ها برای دادگاه های کیفری یک حدود ۲۲۴ روز و برای دادگاه های کیفری دو حدود ۷۹ روز است.
همچنین، در دادگاه های تجدید نظر، معمولاً این فرآیند حدود ۹۰ روز به طول می انجامد. این زمان ها بر اساس بخشنامه سازمان دادگستری تعیین شده و ممکن است در شرایط خاص تغییر کند.
عوامل موثر در مدت زمان رسیدگی به شکایت کیفری
- موضوع شکایت کیفری و میزان پیچیدگی پرونده
- قوانین مربوط به پرونده کیفری، ابهام و پیچیدگی مقررات پرونده
- تعداد پرونده های در دست بررسی و حجم شکایات مطرح شده
- نبود مدارک کافی و نقص در مستندات و شواهد پرونده
- اشکالات به جود آمده در سیستم قوه قضائیه کشور
همان طور که مشاهده نمودید مدت زمان رسیدگی به شکایت کیفری به عوامل متعددی بستگی دارد و تعیین یک زمان ثابت برای همه پرونده ها منطقی نیست. با این حال، بر اساس بخشنامه های سازمان قضایی کشور، به طور میانگین می توان حدود دو ماه و نیم را برای رسیدگی به شکایات کیفری در نظر گرفت.
مراحل شکایت کیفری
برای شکایت کیفری لازم است مراحل مختلفی را پشت سر بگذارید که به ترتیب زیر می باشد:
تنظیم شکواییه و مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی
تنظیم شکواییه نخستین گام در شکایت کیفری است که در آن شاکی باید جزئیات جرم و متهم را به صورت دقیق و مستند بنویسد. پس از تنظیم شکواییه، شاکی باید به دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی مراجعه کرده و شکواییه را ثبت کند. این دفاتر وظیفه دارند تا شکواییه را به صورت الکترونیکی به مراجع قضایی مربوطه ارسال نمایند و مراحل دادرسی را پیگیری کنند.
ارسال شکواییه و ارجاع آن به دادسرای مربوطه
شکایت شما در دفتر خدمات قضایی ثبت شده و به دادسرای مربوطه ارسال می شود. پس از دریافت پرونده توسط دادسرا می توانید با در دست داشتن شکواییه خود به آن جا مراجعه کرده و درخواست تعیین شعبه نمایید.
برخی مواقع مراجعه زودتر باعث می شود سریع تر تعیین شعبه شوید و پرونده سریع تر به جریان بیفتد. در برخی دادسراها نیز مراجعه شما تاثیری نداشته و این پروسه حدودا دو ماه به طول می انجامد.
تعیین شعبه، تشکیل پرونده و ابلاغ به شاکی جهت ارائه مدارک
دادسرای صالح جهت رسیدگی به پرونده کیفری شما در این مرحله تحقیقات خود را شروع کرده و در صورت ارائه مدارک قوی از جانب شاکی، بازپرس جرم را تایید کرده و متهم را برای دفاع از خود احضار می کند. در صورت کافی نبودن مدارک و عدم ارائه ادله قوی، احضار متهم توسط بازپرس تخلف به حساب می آید.
احضار متهم و تحقیق از وی
در مرحله بعد متهم احضار شده و در دادسرا حاضر می شود و طبق درخواست بازپرس یا دادیار باید از خودش دفاع کند.
دعوت از طرفین پرونده
در مرحله بعد نوبت به رو در رو شدن متهم و شاکی است. بازپرس هر دو را فراخوانده و اظهارات آن ها را ثبت می کند.
انجام تحقیقات لازم
پس از شنیدن اظهارات طرفین بازپرس اقدامات لازم را جهت تکمیل تحقیقات خود انجام می دهد. مانند احضار شاهدین، تحقیقات محلی و …
صدور قرار منع تعقیب
پس از انجام تحقیقات، اگر بازپرس به این نتیجه برسد که موضوع جرم نیست یا متهم مرتکب جرمی نشده است، می تواند تصمیم به صدور “قرار منع تعقیب” یا “قرار موقوفی تعقیب” بگیرد و پرونده را مختومه اعلام کند.
در این شرایط، شاکی حق دارد ظرف ده روز به این تصمیم اعتراض کند. پس از ثبت اعتراض، پرونده به دادگاه ارسال می شود.
اگر دادگاه اعتراض شاکی را بپذیرد، تصمیم بازپرس را لغو کرده و پرونده را مجدداً به دادسرا ارجاع می دهد. اما اگر دادگاه اعتراض شاکی را رد کند، تصمیم بازپرس تأیید شده و پرونده بسته می شود.
صدور کیفر خواست
در صورتی که طبق تحقیقات بازپرس و دادیار، متهم مرتکب جرم شده باشد با تایید دادستان برای او کیفرخواست صادر شده و پرونده به دادگاه کیفری ارجاع داده می شود. توجه داشته باشید تمامی این مراحل و اقدامات در یک پرونده ممکن است دو سال طول بکشد.
ارجاع پرونده به دادگاه و تعیین شعبه
در این مرحله، دادگاه پرونده را به یکی از شعبات تخصصی خود ارجاع می دهد تا قاضی مسئول به دقت به اعتراض و مستندات موجود رسیدگی کند. تعیین شعبه به منظور اطمینان از تخصصی بودن بررسی و رعایت عدالت انجام می شود.
دعوت از طرفین توسط دادگاه
پس از تعیین شعبه، جلسه دادگاه تشکیل شده و از طرفین دعوت می شود در جلسات حضور داشته باشند.
صدور رای توسط دادگاه، اعتراض به رای
پس از برگزاری جلسات رسیدگی و شنیدن سخنان طرفین، قاضی تصمیم خود را گرفته و رای را صادر می کند. اگر متهم محکوم شود 20 روز فرصت دارد نسبت به رای اعتراض نماید. در صورت تبرئه نیز شاکی می تواند ظرف 20 روز اعتراض خود نسبت به رای صادره را اعلام نماید. از زمان ارسال پرونده به دادگاه تا زمان صدور رای ممکن است یک سال نیز طول بکشد.
ارجاع پرونده به دادگاه تجدیدنظر
در صورت اعتراض هر یک از طرفین دعوی نسبت به حکم صادر شده، پرونده به دادگاه تجدید نظر می رود و پس از آن تعیین شعبه می شود.
تعیین وقت رسیدگی و ابلاغ به طرفین
در مرحله بعد پرونده در شعبه مورد نظر بررسی شده و ابلاغیه ای برای حضور در دادگاه تجدیدنظر برای متهم و شاکی ارسال می شود.
صدور رای توسط دادگاه تجدید نظر
پس از برگزاری جلسه دادگاه تجدیدنظر، قضات مربوطه در خصوص موضوع تصمیم‌گیری می کنند. نتیجه این تصمیم می تواند محکومیت یا برائت متهم باشد. در هر دو حالت، حکم صادره قطعی است و پرونده مختومه می گردد. سپس برای اجرای حکم، پرونده به دادسرا ارجاع داده می شود.
در قسمت پایانی مقاله، مراحل شکایت کیفری را با هم مرور کردیم و دیدیم که پیگیری آن ممکن است زمان بر باشد. بنابراین، بهتر است که برای تسریع و دقت بیشتر در این فرآیند، پرونده خود را به یک وکیل مجرب بسپارید تا مراحل قانونی به درستی و با کمترین دغدغه طی شود.
کلام آخر
شکایت کیفری اگرچه ممکن است فرآیندی طولانی و پیچیده باشد، اما ابزاری است حیاتی برای احقاق حق و اجرای عدالت. درک زمان‌بندی و مراحل مختلف این فرآیند می تواند به قربانیان و متهمان کمک کند تا با آمادگی بیشتری قدم در این مسیر بگذارند. با اعتماد به نظام قضایی و پیگیری مستمر، می توان به نتیجه ای منصفانه و قانونی دست یافت. نهایتاً، صبر و آگاهی کلیدهای موفقیت در این مسیر هستند.
اگر هنوز قدم در راه شکایت و احقاق حق خود نگذاشته اید و به دنبال وکیل کیفری در تهران هستید با مشاورین ما در وکالت 24 تماس بگیرید. آن ها وکلای مجرب و متخصص در زمینه انواع پرونده های کیفری و حقوقی را به شما عزیزان معرفی خواهند کرد.
سوالات متداول
شکایت کیفری یک ادعای رسمی از سوی قربانی یا نماینده قانونی اوست که علیه فردی که مرتکب جرم شده است، مطرح می شود. این شکایت معمولاً زمانی مطرح می شود که جرم رخ داده و مدارک و شواهد کافی برای اثبات آن وجود داشته باشد.
مدت زمان رسیدگی به شکایت کیفری می تواند بسیار متفاوت باشد و به عوامل متعددی نظیر پیچیدگی پرونده، حجم کار دادگاه و همکاری طرفین بستگی دارد. برخی موارد ممکن است چند ماه طول بکشد در حالی که پرونده های پیچیده‌تر ممکن است سال ها زمان ببرد.
مدارک مورد نیاز شامل شواهد مستقیم از جرم، شهادت شهود، گزارش های پلیس، مستندات پزشکی (در صورت وجود آسیب جسمانی) و هر گونه مدرکی است که بتواند به اثبات جرم کمک کند.
شکایت کیفری برای رسیدگی به جرایم و تعیین مجازات های کیفری برای مرتکبان جرم مطرح می شود، در حالی که شکایت حقوقی بیشتر مربوط به دعاوی مالی و مدنی است و به دنبال جبران خسارت های مالی و حقوقی است.
بله، در برخی موارد، شاکی می تواند شکایت خود را پس بگیرد. این امر معمولاً قبل از آغاز محاکمه امکان پذیر است، اما بستگی به نوع جرم و قوانین محلی دارد. در جرایم شدید، حتی با پس گرفتن شکایت، ممکن است دادستان به دلایل عمومی به پیگیری پرونده ادامه دهد.
بیشتر بخوانید:
چه چکی کیفری است (نحوه شکایت، شرایط، ویژگی ها و مجازات چک کیفری)