مهریه به عنوان یکی از حقوق زنان ایرانی در امر ازدواج به شمار می رود و یکی از بیشترین دعاوی مطرح شده در دادگاه های ایران است. دو روش برای به اجرا گذاشتن مهریه وجود دارد؛ اولین روش مراجعه به اداره ثبت و دومین روش مراجعه به دادگاه خانواده است. اما به نظر شما بهترین روش به اجرا گذاشتن مهریه چیست؟ با وکالت 24 همراه باشید تا آسان ترین و بهترین روش را به شما معرفی کنیم.
روش های اجرا گذاشتن مهریه
همانطور که در بالا گفته شد اجرا گذاشتن مهریه از طریق اداره ثبت و دادگاه خانواده امکان پذیر است. در مواردی که مبلغ مهریه از 20 میلیون تومان کمتر باشد می توان از طریق شورای حل اختلاف نیز مهریه را به اجرا گذاشت. اقدام از طریق اداره ثبت بهترین روش به اجرا گذاشتن مهریه است. البته این روش نیز شرایطی را به دنبال دارد؛ برای مثال این روش فقط برای دریافت مهریه ای که در عقدنامه رسمی و ازدواج دائم ثبت شده است امکان پذیر است و برای دریافت مهریه ازدواج موقت باید از طریق دادگاه اقدام نمود. به این موضوع توجه کنید که در صورتی که برای دریافت مهریه قبلا از طریق دادگاه اقدام کرده باشید دیگر نمی توانید از اداره ثبت اقدام کنید.
به اجرا گذاشتن مهریه در چه زمانی ممکن است؟
زمان اجرا گذاشتن مهریه به نوع آن بستگی دارد که در ابتدای ازدواج تعیین می شود. انواع مهریه به دو دسته عندالمطالبه و عندالاستطاعه تقسیم می شود.
- مهریه عندالمطالبه: در مهریه عندالمطالبه شما می توانید در هر زمانی که خواستید اقدام به دریافت مهریه خود نمایید و به اینکه در چه مرحله ای از زندگی خود هستید ربطی ندارد؛ شما بلافاصله بعد از جاری شدن عقد نکاح می توانید درخواست دریافت مهریه نمایید.
- مهریه عندالاستطاعه: در مهریه عندالاستطاعه زوجه برای دریافت مهریه باید توانایی مالی زوج را برای پرداخت مهریه اثبات نماید. زوج باید به غیر از مال اصلی، مالی برای اداره امور زندگی داشته باشد در غیر این صورت زوجه نمی تواند مهریه خود را دریافت کند. یکی دیگر از شرایط دریافت مهریه در این نوع فوت زوج است. در صورت فوت زوج، زوجه می تواند مهریه خود را درخواست نماید.
بهترین روش به اجرا گذاشتن مهریه: از طریق دفترخانه ازدواج و اداره ثبت
همانطور که بالاتر اشاره کردیم زوجه می تواند از دو طریق اداره ثبت و دادگاه خانواده اقدام به اجرا گذاشتن مهریه نماید. بهترین روش اجرا گذاشتن مهریه، اقدام از طریق اداره ثبت است که ما در ابتدا این مورد را بررسی می کنیم.
اولین اقدام در بهترین روش به اجرا گذاشتن مهریه این است که زوجه به همراه شناسنامه و کارت ملی و عقدنامه به دفترخانه ای که عقد ازدواج را در آن ثبت کرده است مراجعه نماید. در صورتی که زوجه از اموال آقا اطلاع داشته باشد می تواند درخواست توقیف اموال او را بدهد و در غیر این صورت می تواند استعلام اموال او را بگیرد. برای دریافت استعلام اموال زوج، نیاز است که زوجه یک نامه از دفترخانه دریافت نماید و به اداره ثبت مراجعه نماید. دقت نمایید که اداره ثبت باید در محل دفترخانه باشد و به محل سکونت زوج ارتباطی ندارد.
پس از تشکیل پرونده اجرایی، یک ابلاغ اجراییه برای زوج صادر می شود. به وسیله این ابلاغیه به زوج اخطار داده می شود که مهریه را پرداخت نماید. این مهلت ابلاغیه ده روزه است و آقا ده روز فرصت دارد تا مهریه را پرداخت کند. در صورت عدم پرداخت مهریه زوجه می تواند زوج را ممنوع الخروج کند و اموال او را اعم از منقول یا غیر منقول توقیف نماید. باید به این مورد توجه کنید که اموال مستثنیات دین قابل توقیف نیستند.
همچنین به این نکته باید توجه داشت که امکان همزمان توقیف اموال و ممنوع الخروج کردن زوج برای یک مقدار از مهریه وجود ندارد. برای اینکه بتوانید هر دو را باهم انجام دهید باید یک مقدار از مهریه را برای توقیف اموال و قسمت دیگر از مهریه را برای ممنوع الخروج کردن زوج اختصاص دهید. برای مثال اگر مهریه شما 1000 سکه باشد می توانید به اندازه 700 سکه اموال روج را توقیف نمایید و بابت 300 سکه باقی مانده زوج را ممنوع الخروج نمایید.

مزایده اموال توقیف شده
در صورت عدم پرداخت مهریه توسط زوج، اموال توقیف شده به مزایده گذاشته می شود و مهریه زوجه از فروش آن پرداخت می شود. اگر برای اموال خریداری وجود نداشته باشد می توان اموال را به زوجه انتقال داد.
مستثنیات دین چیست؟
مستثنیات دین اموالی هستند که در صورت توقیف باعث اعسار فرد و سختی او می شود. کلمه اعسار از عسر به معنی تنگدستی گرفته شده است. همانطور که گفته شد شما در بهترین روش به اجرا گذاشتن مهریه نمی توانید این اموال را توقیف نمایید. بر اساس ماده 24 قانون جدید برخی از مستثنیات دین عبارتند از:
- منزلی که زوج در آن سکونت دارد.
- اسباب و وسایل منزل زوج که برای ادامه زندگی او ضروری است.
- لوازم و دستگاه هایی که برای امرار معاش زوج ضروری است.
- ابزار علمی زوج در صورتی که اهل علم باشد و برای کسب علم نیاز باشد.
- تلفن شخصی زوج
برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله اموالی که برای مهریه توقیف نمیشوند را مطالعه کنید.
به اجرا گذاشتن مهریه از طریق دادگاه خانواده
برای اینکه بتوانید از طریق دادگاه خانواده اقدام به اجرا گذاشتن مهریه نمایید لازم است که ابتدا از اداره ثبت گواهی مراجعه به دادگاه را دریافت نمایید. پس از دریافت این گواهی زوجه می تواند به دفتر خدمات قضایی الکترونیکی مراجعه نماید و مراحل لازم را انجام دهد. دادخواست مطالبه مهریه در دفتر خدمات قضایی الکترونیکی ثبت می شود و اگر خطر از دست رفتن اموال زوج و یا تغییر در شرایط دارایی زوج مثل انتقال اموال به شخص ثالث وجود داشته باشد می توانید درخواست قرار تامین خواسته نیز به پرونده اضافه کنید.
پس از اینکه دادخواست خود را ثبت کردید جلسه رسیدگی دادگاه تشکیل می شود و با توجه به مدارک و اسناد موجود حکم اولیه صادر می شود. در صورتی که زوج توانایی پرداخت مهریه را نداشته باشد و دادگاه ناتوانی زوج را تایید کند، می تواند تقاضای اعسار نماید. پس از این درخواست، دادگاه مهریه را قسط بندی می کند و زوج مکلف به پرداخت اقساط آن است.

چرا به اجرا گذاشتن مهریه از طریق دفتر ازدواج و اداره ثبت بهترین روش است؟
همانطور که گفته شد یکی از بهترین روش های اجرا گذاشتن مهریه اقدام از طریق دفتر ازدواج و اداره ثبت است. در جدول زیر سه دلیل مهم این موضوع را بررسی می کنیم.
ویژگی ها | از طریق دفتر ازدواج و اداره ثبت | از طریق دادگاه خانواده |
هزینه | کمتر | بیشتر |
مقدار زمان صرف شده | کم | زیاد |
هزینه به اجرا گذاشتن مهریه چقدر است؟
هزینه به اجرا گذاشتن مهریه به عوامل مختلفی بستگی دارد. مهم ترین عامل در تعیین هزینه مهریه، روش اجرا گذاشتن است. هزینه از طریق دفترخانه اسناد رسمی ازدواج که بهترین روش به اجرا گذاشتن مهریه هم است، کمتر از دادگاه خانواده است. همچنین هزینه اجرا گذاشتن مهریه در دادگاه خانواده نیز به عوامل متعددی از جمله میزان و نوع و تعداد دعاوی بستگی دارد.
هزینه اجرا گذاشتن مهریه از طریق دادگاه
در دادگاه خانواده هرچه مقدار مهریه بیشتر باشد هزینه اجرا گذاشتن آن هم بیشتر است. همچنین هزینه اجرا گذاشتن مهریه در نوع عندالمطالبه کمتر از عندالاستطاعه است. همانطور که در بالا گفته شد در دریافت مهریه عندالاستطاعه زوجه باید مدارکی را مبنی بر توانایی زوج برای پرداخت مهریه ارائه نماید به همین دلیل هزینه بیشتری هم برای به اجرا گذاشتن مهریه دریافت می شود. علاوه بر این موارد در صورت وجود مشکل و اختلاف در میزان مهریه و توانایی مالی زوج هزینه به اجرا گذاشتن مهریه بیشتر می شود.
چه مقدار از مهریه را می توان دریافت کرد؟
در دریافت مهریه سه حالت وجود دارد که هر کدام از این حالت ها قوانین خاص خود را دارند.
- مهریه کمتر از 110 سکه باشد: در این صورت زوج موظف است تمامی مهریه را پرداخت کند. اگر زوج از پرداخت مهریه ممانعت نماید با او مطابق قانون رفتار خواهد شد.
- مهریه 110 سکه باشد: در این صورت نیز مشابه حالت بالا زوج مکلف است تمامی مهریه را به زوجه پرداخت نماید و در صورت عدم پرداخت مطابق با قانون محکومیت های مالی با او برخورد می شود و ممکن است با زندان مواجه شود.
- مهریه بیشتر از 110 سکه باشد: در صورتی که مهریه تعیین شده بالاتر از 110 سکه باشد، در ابتدا زوج مکلف به پرداخت 110 سکه است. برای باقی مهریه دادگاه می تواند با توجه به وضعیت مالی زوج تصمیم گیری نماید. دادگاه باید تمکن مالی زوج و دارایی او را بررسی نماید و در صورت توانایی زوج برای پرداخت بیشتر مهریه به پرداخت آن مکلف می شود.
چکیده
مهریه یک حق قانونی برای زوجه به شمار می رود که نوع و مقدار آن در ابتدای ازدواج مشخص می شود. فرآیند به اجرا گذاشتن مهریه بسیار سخت و پیچیده است و ممکن است مدت زمان زیادی طول بکشد. به همین دلیل ما در اینجا بهترین روش به اجرا گذاشتن مهریه را برای شما به طور کامل توضیح داده ایم تا به راحتی بتوانید این فرآیند را طی کنید.
برای دریافت راهنمایی های بیشتر با وکیل خانواده صحبت کنید.
ممکن است برخی افراد بخواهند از طریق شورای حل اختلاف اقدام به اجرا گذاشتن مهریه نمایند. در این صورت باید به شما بگویم که فقط در صورتی که مهریه شما پایین تر از 20 میلیون تومان باشد می توانید از طریق شورای حل اختلاف اقدام کنید.