منظور از واخواهی کیفری چیست؟ مهلت واخواهی چقدر است؟

واخواهی کیفری یک حق قانونی برای محکوم علیه است که به او این امکان را می‌دهد تا به حکم غیابی صادر شده در غیاب خود اعتراض کند. این اعتراض فقط به آرای غیابی محدود است و در دادگاهی که حکم صادر کرده، رسیدگی می‌شود. مهلت واخواهی برای افراد مقیم ایران ۲۰ روز و برای مقیمان خارج از کشور 2 ماه است. در این فرایند، محکوم علیه می‌تواند دلایل غیبت خود را مطرح کرده و از خود دفاع کند. در این مقاله از وکالت 24 تمامی موارد مرتبط به سوال واخواهی کیفری چیست؟ را بررسی می کنیم.

برای موفقیت در فرایند واخواهی کیفری و دفاع از حقوق خود، همراهی یک وکیل کیفری متخصص در تهران می‌تواند بهترین انتخاب باشد. وکیل مجرب با دانش و تجربه خود، مسیر دادرسی را هموار کرده و شانس شما را برای کسب نتیجه مطلوب افزایش می‌دهد.

• واخواهی از دادنامه کیفری چیست؟
  تعریف لغوی واخواهی کیفری
  تعریف حقوقی واخواهی کیفری
• شرایط واخواهی از دادنامه کیفری
• مراحل واخواهی از دادنامه کیفری
• آثار واخواهی کیفری چیست؟
• دلایل واخواهی کیفری چیست؟
• تفاوت واخواهی از دادنامه کیفری با تجدید نظر
• سخن پایانی

واخواهی از دادنامه کیفری چیست؟

واخواهی کیفری ابزاری قانونی برای اعتراض به احکام غیابی است که بدون حضور متهم یا وکیل او صادر شده‌اند. این فرایند به محکوم علیه فرصتی می‌دهد تا در دادگاهی که حکم اولیه را صادر کرده است، دفاعیات خود را ارائه کند.

تعریف لغوی واخواهی کیفری

واخواهی در معنای لغوی به مفهوم اعتراض، مخالفت یا بیان نارضایتی نسبت به یک تصمیم یا نتیجه است. این واژه در زبان فارسی به طور کلی به هر گونه اعتراض یا شکایت از تصمیمی اشاره دارد که مورد پذیرش فرد نباشد.

تعریف حقوقی واخواهی کیفری

واخواهی کیفری به اعتراض محکوم علیه نسبت به رای غیابی دادگاه اطلاق می‌شود. مطابق ماده ۲۱۷ قانون آیین دادرسی کیفری، در جرایم حق الناس و نظم عمومی که جنبه حق اللهی ندارند، اگر متهم یا وکیل او در دادگاه حاضر نشوند و لایحه‌ای نیز ارسال نکنند، دادگاه می‌تواند حکم غیابی صادر کند. محکوم علیه این حق را دارد تا با رعایت مقررات قانونی، اعتراض خود را در همان دادگاه مطرح کند. در جرایم حدی مانند زنا، لواط یا محاربه، صدور رای غیابی ممکن نیست و در نتیجه واخواهی نیز منتفی است.

لازم به ذکر است که دادگاه مکلف است در رای خود به غیابی بودن حکم اشاره کند، اما حتی در صورت عدم اشاره، این حق از محکوم علیه سلب نمی‌شود.

شرایط واخواهی از دادنامه کیفری

مهلت واخواهی از دادنامه کیفری افراد مقیم ایران 20 روز و برای مقیمان خارج از کشور 2 ماه است. در صورت عدم اقدام در این مهلت، امکان اجرای حکم فراهم می‌شود.

محکوم علیه باید دادخواست واخواهی را به همان دادگاهی که حکم غیابی را صادر کرده است، تسلیم کند. در دادخواست، دلایل و مستنداتی باید ارائه شود که تایید کند درخواست در مهلت قانونی انجام شده است. اگر مهلت واخواهی سپری شده باشد، دلایلی مانند بیماری، فوت بستگان نزدیک، حوادث طبیعی یا حبس می‌توانند مانع قانونی محسوب شوند.

چنانچه ابلاغ رای واقعی نباشد، مهلت واخواهی از زمان اطلاع آغاز می‌شود. در این شرایط، اجرای حکم متوقف شده و متهم تحت الحفظ به دادگاه اعزام می‌شود. دادگاه ممکن است نسبت به اخذ تامین یا تغییر آن تصمیم‌گیری کند.

واخواهی باید نسبت به کل رای غیابی صورت گیرد و اعتراض به بخشی از حکم امکان‌پذیر نیست. دادگاه مکلف است پرونده را به طور کامل بررسی کند و رای نهایی را صادر کند.

مراحل واخواهی از دادنامه کیفری

• مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی برای ثبت دادخواست واخواهی.
• ارجاع دادخواست واخواهی به دادگاه صادر کننده حکم غیابی توسط دفاتر خدمات قضایی.
• صدور اخطاریه رفع نقص توسط مدیر دفتر دادگاه در صورت ناقص بودن دادخواست.
• تکمیل مدارک و اصلاح دادخواست بر اساس اخطاریه رفع نقص.
• تعیین وقت رسیدگی توسط دادگاه پس از تکمیل دادخواست.
• ابلاغ زمان رسیدگی به طرفین پرونده.

آثار واخواهی کیفری چیست؟

قبول واخواهی کیفری از سوی دادگاه به معنای نقض حکم غیابی و رسیدگی مجدد به پرونده است. در این صورت، محکوم علیه امکان حضور در دادگاه را خواهد داشت و می‌تواند از حقوق دفاعی خود بهره‌مند شود.

با پذیرش واخواهی، اجرای حکم غیابی متوقف شده و پرونده برای رسیدگی دوباره در دستور کار دادگاه قرار می‌گیرد. دادگاه در این مرحله موظف است تمامی ادعاها، دلایل و مستندات جدید ارائه شده توسط محکوم علیه را بررسی کند.

اگر دادگاه دلایل واخواهی را موجه تشخیص دهد، می‌تواند رای جدیدی صادر کند که ممکن است شامل تغییر کامل یا جزئی رای پیشین باشد. واخواهی به محکوم علیه این امکان را می‌دهد تا از هرگونه اشتباه یا نقص در روند دادرسی جلوگیری کند.

در صورتی که واخواهی پذیرفته نشود، حکم غیابی قطعی و لازم‌الاجرا خواهد بود. با این حال، در صورت وجود دلایل قانونی جدید، امکان طرح موضوع در فرایند تجدیدنظر وجود دارد.

اثر دیگر واخواهی، تعلیق موقت تمامی اقدامات اجرایی مربوط به حکم غیابی تا پایان بررسی دادگاه است. این تعلیق به منظور جلوگیری از ایجاد آسیب غیر قابل جبران برای محکوم علیه انجام می‌شود.

دلایل واخواهی کیفری چیست؟

• بیماری جدی که مانع حضور محکوم علیه در دادگاه شده باشد.
• سفر غیرقابل اجتناب که در زمان تشکیل دادگاه انجام شده باشد.
• عدم ابلاغ واقعی احضاریه و بی اطلاعی محکوم علیه از زمان برگزاری دادگاه.
• وقوع حوادث طبیعی مانند سیل، زلزله یا آتش‌سوزی که امکان حضور را سلب کرده باشد.
• توقیف یا بازداشت محکوم علیه در زمان تشکیل دادگاه که مانع دسترسی به دادگاه شده باشد.
• فوت بستگان نزدیک مانند والدین، همسر یا فرزند در زمان تشکیل جلسه دادگاه.
• شرایط اضطراری دیگر که اثبات آن توسط محکوم علیه امکان‌پذیر باشد.

تفاوت واخواهی از دادنامه کیفری با تجدید نظر

واخواهی و تجدید نظر دو شیوه اعتراض به احکام هستند که تفاوت‌های مهمی با یکدیگر دارند. واخواهی تنها به آرای غیابی اختصاص دارد، در حالی که تجدید نظر به رای دادگاه بدوی اعتراض می‌کند. در واخواهی، پرونده در همان دادگاهی که رای غیابی را صادر کرده است، مجددا مورد بررسی قرار می‌گیرد، اما در تجدید نظر رسیدگی در مرجع بالاتر یعنی دادگاه تجدید نظر انجام می‌شود.

هدف واخواهی این است که محکوم علیه بتواند دلایل غیبت خود را توضیح داده و از خود دفاع کند، اما تجدیدنظر بر بررسی قانونی، حقوقی و ماهوی رای تمرکز دارد.

به نظر شما به کدام رای دادگاه می توان اعتراض کرد؟ به نظر شما رای قطعی قابل تجدید نظر است؟ برای کسب اطلاعات بیشتر بر روی لینک کلیک کنید.

سخن پایانی

در پاسخ به سوال واخواهی کیفری چیست؟ می‌توان گفت این فرایند قانونی برای اعتراض به آرای غیابی و دفاع از حقوق محکوم علیه است. واخواهی کیفری تنها در مورد احکام غیابی کاربرد دارد و در همان دادگاهی که حکم صادر شده، رسیدگی می‌شود. مهلت آن برای افراد مقیم ایران ۲۰ روز و برای افراد مقیم خارج از کشور دو ماه تعیین شده است.

محکوم علیه باید دادخواست خود را از طریق دفاتر خدمات قضایی ثبت کند. در صورت نقص مدارک، اخطار رفع نقص صادر می‌شود و پس از تکمیل، دادگاه رسیدگی را آغاز می‌کند. دلایلی همچون بیماری، حوادث قهری یا عدم ابلاغ واقعی، از مواردی است که می‌تواند غیبت محکوم علیه را موجه کند.

پذیرش واخواهی باعث توقف اجرای حکم شده و امکان بررسی مجدد پرونده را فراهم می‌کند. بنابراین، واخواهی کیفری ابزار موثری برای جلوگیری از تضییع حقوق افراد در صورت صدور حکم غیابی است.