اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی یعنی چه؟ + نحوه مطالبه و هزینه

اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی یعنی چه؟

برای پاسخ به سوال اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی یعنی چه؟ می توانیم بگوییم زمانی که یکی از وراث به صورت غیرقانونی از ملک موروثی استفاده کند (تصرف ملک موروثی)، سایر ورثه می‌توانند از او تقاضای اجرت المثل ایام تصرف نمایند. این اجرت به مبلغی اطلاق می‌شود که شخص متصرف باید بابت استفاده از ملک و منافع آن بدون اجازه سایر وراث پرداخت کند. در واقع، اجرت المثل، معادل مالی است برای مدت زمان استفاده از ملک موروثی که بدون موافقت دیگر ورثه انجام شده است.

وکالت 24 در این مقاله، به بررسی کامل مراحل طرح دعوای اجرت المثل ایام تصرف، هزینه دادرسی و نحوه محاسبه آن خواهیم پرداخت. در این خصوص، ورثه‌ای که ملک موروثی را به صورت غیرمجاز تصرف کرده‌اند، باید با ارائه مدارک قانونی مانند گواهی انحصار وراثت و سند مالکیت، دعوای خود را در دادگاه مطرح کنند. سپس، دادگاه با ارجاع پرونده به کارشناس رسمی دادگستری، مبلغ اجرت المثل را تعیین می‌کند.

همچنین، شما با آگاهی از جزئیات محاسبه اجرت المثل، می‌توانید روند قانونی و زمان‌بندی دقیق دعاوی خود را بهتر مدیریت کنید. در ادامه، به بررسی دقیق مراحل، هزینه‌ها و نحوه محاسبه اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی خواهیم پرداخت.

برای موفقیت پرونده در این حوزه بهتر است از یک وکیل ملکی کمک بگیرید. اگر بهترین وکلای تهران را نمی شناسید ما در مقاله بهترین وکیل ملکی در تهران بهترین ها را به شما معرفی کرده ایم.

  • اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی یعنی چه؟
    مفهوم لغوی اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی
    مفهوم حقوقی اجرت المثل ایام تصرف ملک ورثه ای
  • شرایط و مراحل اقامه دعوای اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی
  • نمونه دادخواست اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی
  • نحوه محاسبه اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی
  • هزینه دادرسی دعوای اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی
  • آیا امکان مطالبه همزمان دعوای اجرت المثل ایام تصرف ملک ورثه ای با دعوای خلع ید ملک موروثی وجود دارد؟
  • سخن پایانی

برای اینکه با جزئیات بیشتری بدانید که اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی چیست و پاسخ موارد بالا را بدانید با وکالت 24 همراه باشید.

اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی یعنی چه؟

اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی به معنای مبلغی است که فرد متصرف باید به ازای استفاده غیرمجاز از ملک موروثی به سایر وراث پرداخت کند. این مبلغ به دلیل تصرف غیرقانونی ملک توسط شخص متصرف مطالبه می‌شود. برای روشن‌تر شدن مفهوم، می‌توان اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی یعنی چه؟ را به دو بخش لغوی و حقوقی تقسیم کرد:

1. تعریف لغوی اجرت‌ المثل ایام تصرف ملک موروثی

  • اجرت: بهاء، ارزش، قیمت یا مزد چیزی است که برای استفاده از آن پرداخت می‌شود.
  • مثل: به معنی شبیه و معادل است.
  • ایام تصرف: مدت زمانی که فرد ملک را در اختیار دارد و از آن استفاده می‌کند.
  • موروثی: به ملک یا مالی اطلاق می‌شود که از فرد فوت‌ شده به وراث او منتقل شده است.

بنابراین، در پاسخ اجرت‌ المثل ایام تصرف ملک موروثی یعنی چه؟ باید بگوییم مبلغی که شخص متصرف باید به ازای مدت زمان تصرف و استفاده از ملک موروثی پرداخت کند.

2. تعریف حقوقی اجرت‌ المثل ایام تصرف ملک موروثی

در حقوق، اجرت‌ المثل ایام تصرف ملک موروثی به این معناست که اگر یکی از وراث بدون اذن سایر وراث از ملک موروثی استفاده کند، باید به سایر وراث مبلغی معادل ارزش و بهره‌برداری از آن ملک را پرداخت نماید. علت مطالبه این اجرت، تصرف غاصبانه است، زیرا هیچ کسی به جز مالک یا وراث، حق انتفاع از منافع مال غیر را ندارد. در صورتی که فردی بدون داشتن حق استیفا از منافع ملک، از آن استفاده کند، ملزم است به ازای ایام تصرف، مبلغی تحت عنوان اجرت‌ المثل ایام تصرف ملک موروثی بپردازد. این مبلغ معمولاً توسط کارشناس رسمی تعیین می‌شود.

اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی
اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی

شرایط و مراحل اقامه دعوای اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی

همانطور که در پاسخ اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی یعنی چه؟ گفتیم، دریافت اجرت‌ المثل ایام تصرف ملک ورثه ای زمانی امکان‌پذیر است که اثبات شود متصرف بدون اجازه از مالکی که حق مالکیت ملک ثابت شده، از منفعت آن بهره‌برداری کرده است. در چنین مواردی، مالک یا وراث می‌توانند با اقامه دعوی، اقدام به مطالبه اجرت‌ المثل ایام تصرف ملک موروثی کنند.

شرایط طرح دعوی اجرت‌ المثل ایام تصرف ملک ورثه ای

  • تنها ورثه یا نماینده قانونی آنها می‌توانند اقدام به طرح دعوی کنند.
  • مدارک اثبات مالکیت مانند سند رسمی ملک و گواهی انحصار وراثت باید ارائه شود.
  • مشخصات دقیق ملک موروثی شامل پلاک ثبتی و آدرس الزامی است.
  • باید مشخصات متصرف غیرقانونی (ورثه متصرف) به همراه دلیل تصرف، شهادت شهود یا تامین دلیل ارائه شود.
  • دادگاهی که صلاحیت رسیدگی دارد، باید در حوزه قضائی محل وقوع ملک موروثی باشد.

اگر سند رسمی ملک ندارید این سوال برای شما به وجود می آید که چگونه بدون سند ثابت کنیم ملک برای ماست ؟ برای اینکه با روش های آن آشنا شوید بر روی لینک کلیک کنید.

مراحل قانونی دعوای اجرت‌ المثل ایام تصرف

  1. ورثه یا وکیل آنها باید به دفاتر خدمات قضایی مراجعه و پرونده درخواست مطالبه اجرت المثل ایام تصرف را تشکیل دهد.
  2. پس از تشکیل پرونده و پرداخت هزینه‌های دادرسی، اوراق پرونده به صورت الکترونیکی به دادگاه محل وقوع ملک ارسال می‌شود.
  3. پس از ارسال پرونده به دادگاه، وقت رسیدگی تعیین می‌شود.
  4. در صورت لزوم، دادگاه از اداره ثبت اسناد استعلام می‌کند تا مالکیت خواهان را ثابت نماید.
  5. در صورت انکار متصرف، ممکن است شهود برای اثبات تصرف غیرقانونی حاضر شوند.
  6. اگر متصرف نتواند قانونی بودن تصرف خود را اثبات کند، دادگاه کارشناس تعیین می‌کند تا میزان اجرت‌ المثل ایام تصرف را ارزیابی کند.
  7. پس از دریافت گزارش کارشناس، دادگاه حکم به پرداخت اجرت‌ المثل ایام تصرف صادر می‌کند.

در نهایت، اگر همه مراحل به درستی طی شود، حکم به پرداخت اجرت‌ المثل به نفع وراث غیرمتصرف صادر خواهد شد.

اجرت المثل ایام تصرف ملک ورثه ای یعنی چه؟
اجرت المثل ایام تصرف ملک ورثه ای یعنی چه؟

نمونه دادخواست اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی

پس از پاسخ به اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی یعنی چه؟ برای شما یک نمونه دادخواست ارائه می کنیم. نمونه دادخواست اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی می‌تواند به این شکل باشد:

عنوان دادخواست: مطالبه اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی

ریاست محترم دادگستری شهرستان ……

با سلام و احترام،

اینجانب ………… به عنوان وراث شادروان …………. با توجه به فوت مورث و طبق گواهی حصر وراثت به شماره ……..، درخواست اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی را از تاریخ فوت مورث تا زمان تصرف غیرقانونی خواندگان دارم. مشخصات ملک به شرح زیر است: پلاک ثبتی …………، واقع در ………. .

با توجه به این که خواندگان بدون دریافت اذن از دیگر وراث، ملک مذکور را در تصرف دارند، لذا طبق قوانین موجود و با جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری، تقاضای صدور حکم مبنی بر مطالبه اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی به میزان سهم الارث خود را دارم. همچنین درخواست خسارات قانونی از جمله هزینه دادرسی، حق‌الوکاله وکیل و حق الزحمه کارشناس رسمی دادگستری را نیز دارم.

با تقدیم احترام،
(نام و امضاء خواهان)

نحوه محاسبه اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی

محاسبه اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی به عواملی متعددی بستگی دارد که باعث می‌شود این مبلغ در هر پرونده متفاوت باشد. اجرت المثل ایام تصرف ملک ورثه ای در واقع مبلغی است که باید برای تصرف غیرقانونی ملک موروثی پرداخت شود و از طریق کارشناس رسمی دادگستری تعیین می‌شود.

برای محاسبه این مبلغ، دادگاه پس از طرح دعوا، موضوع را به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می‌دهد. کارشناس با بررسی عوامل مختلف اقدام به محاسبه اجرت‌المثل می‌کند. برخی از این عوامل شامل مساحت ملک (چه عرصه و چه اعیان)، نوع کاربری ملک (مسکونی، تجاری، زراعی و غیره)، سن ساختمان، نوع ساز و موقعیت مکانی ملک است. علاوه بر این، میزان اجاره املاک مشابه در همان منطقه نیز در تعیین اجرت المثل تاثیرگذار است.

نکته مهم در محاسبه اجرت المثل این است که کارشناس مبلغ اجرت المثل هر سال را جداگانه محاسبه کرده و سپس مبالغ مربوط به هر سال را با هم جمع می‌کند. بنابراین، اجرت المثل هر سال با سال دیگر متفاوت خواهد بود. به این ترتیب، میزان اجرت المثل برای سال‌های مختلف، به‌ویژه در شرایطی مانند تغییرات اقتصادی و تورم، ممکن است تفاوت زیادی داشته باشد.

هزینه دادرسی دعوای اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی

در دعوای اجرت المثل ایام تصرف، هزینه دادرسی یکی از مباحث مهم است. این هزینه شامل حق الزحمه کارشناس رسمی دادگستری می‌شود که برای بررسی ملک و تعیین میزان اجرت المثل از سوی دادگاه تعیین می‌شود.

در روند دادرسی، ابتدا دادگاه مبلغی به عنوان علی الحساب برای حق الزحمه کارشناس تعیین می‌کند و از خواهان می‌خواهد که آن را پرداخت کند. پس از پرداخت، کارشناس به بررسی ملک، نوع تصرف، مدت زمان آن و سایر مشخصات ملک می‌پردازد و نظریه خود را ارائه می‌دهد. اگر هزینه پرداختی کمتر از مبلغ واقعی باشد، کارشناس از دادگاه تقاضای ما به التفاوت حق الزحمه می‌کند و در صورت تأیید قاضی، خواهان باید مبلغ اضافی را پرداخت کند.

البته باید توجه کرد که هزینه دادرسی دعوای اجرت المثل ایام تصرف، علاوه بر حق‌الزحمه کارشناس، شامل سایر هزینه‌های قانونی مانند هزینه دادرسی و تمبر نیز می‌شود.

مطالبه اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی
مطالبه اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی

آیا امکان مطالبه همزمان دعوای اجرت المثل ایام تصرف ملک ورثه ای با دعوای خلع ید ملک موروثی وجود دارد؟

در مورد این سوال باید گفت که بله، این امکان وجود دارد. چون هر دو دعوی ناشی از تصرف غیرقانونی ملک موروثی هستند و ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند. در دعوای خلع ید، خواهان می‌تواند درخواست اخراج متصرف غیرمجاز از ملک موروثی را داشته باشد و در عین حال، با طرح دعوای اجرت المثل، مطالبه خسارت ناشی از تصرف غیرقانونی را نیز نماید. بنابراین، این دو دعوا می‌توانند در یک پرونده به‌طور همزمان رسیدگی شوند و دادگاه به هر دو موضوع رسیدگی خواهد کرد.

بنابراین، ورثه می‌توانند همزمان با درخواست خلع ید، مطالبه اجرت المثل ایام تصرف نیز داشته باشند تا هم از تصرف غیرقانونی جلوگیری کنند و هم خسارات ناشی از آن را جبران نمایند.

سخن پایانی

در پاسخ به اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی یعنی چه؟ باید گفت ورثه‌ای که به طور غیرقانونی از ملک موروثی استفاده کرده است، باید مبلغی را به عنوان اجرت المثل ایام تصر به سایر وراث پرداخت کند. به عبارت ساده‌تر، وقتی یکی از ورثه بدون اجازه سایرین، از ملک به عنوان مالک استفاده کند یا آن را تصرف نماید، باید به سایر ورثه که از آن بهره‌مند نشده‌اند، اجرت المثل ایام تصرف را بپردازد.

برای مطالبه این اجرت، ورثه باید دعوای اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی را در دادگاه طرح کنند. مراحل اقامه دعوا شامل تقدیم دادخواست به دادگاه محل وقوع ملک، ارائه مدارک قانونی مانند گواهی انحصار وراثت و سند مالکیت و معرفی ملک به کارشناس رسمی دادگستری برای تعیین میزان اجرت المثل است. هزینه دادرسی شامل هزینه‌های کارشناسی و هزینه‌های قانونی است که معمولا به صورت علی الحساب پرداخت می‌شود.

نحوه محاسبه اجرت المثل ایام تصرف توسط کارشناس دادگستری انجام می‌شود که با توجه به عواملی مانند مساحت ملک، نوع کاربری، موقعیت، سن ساختمان و مدت زمان تصرف غیرمجاز، مبلغ اجرت المثل را تعیین می‌کند.

مدارک مورد نیاز برای مطالبه اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی چیست؟

سند رسمی مالکیت ملک 
گواهی انحصار وراثت 
مدارک هویتی خواهان
پلاک ثبتی ملک
مدارک اثبات تصرف غیرقانونی 
اظهارنامه یا درخواست رسمی برای مطالبه اجرت المثل
سایر مدارک حمایتی (مانند عکس، گزارش‌های کارشناسی و یا مستندات دادرسی پیشین)

مدت زمان بررسی دعوای اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی چقدر طول می‌کشد؟

مدت زمان بررسی دعوای اجرت المثل ایام تصرف ملک موروثی بسته به پیچیدگی پرونده و حجم کار دادگاه می‌تواند متفاوت باشد. معمولاً این نوع دعاوی بین 3 تا 6 ماه طول می‌کشد، اما در برخی موارد ممکن است با توجه به نیاز به کارشناسی و مراجع ثبتی، این زمان بیشتر شود. پس از ارائه مدارک و تکمیل پرونده، تعیین زمان دقیق بستگی به دستور قاضی و شرایط پرونده دارد.

آیا اجرت المثل ایام تصرف ملک ورثه ای باید به تمام ورثه پرداخت شود؟

بله، اجرت المثل ایام تصرف ملک ورثه ای باید به تمام ورثه پرداخت شود. در صورتی که یکی از ورثه بدون اجازه سایرین ملک موروثی را تصرف کرده باشد، باید اجرت المثل ایام تصرف را به سایر ورثه پرداخت کند. این مبلغ به تناسب سهم هر یک از ورثه تقسیم خواهد شد.