نحوه ی دفاع از کسی که متهم به سرقت است، چیست؟

دفاع موفق در اتهام سرقت باید «ارکان جرم» را هدف بگیرد و هم‌زمان «ادله» و «روند رسیدگی» را تحت فشار بگذارد. نقشه‌ی استاندارد کار:

1. حمله به مشروعیتِ تعقیب و ادله

• هر تفتیش/ضبط/بازرسیِ دیجیتال یا فیزیکی بدون مجوز صالح، نامتناسب یا خارج از حدود دستور را شناسایی و به بطلان آن استناد کنید؛ ادله‌ی آلوده کنار گذاشته می‌شود.

• زنجیره‌ی حفاظت ادله (Chain of Custody)، زمان‌مندی، لاگ ابزارهای فورنزیک و اصالت تصاویر دوربین‌ها را موشکافانه بررسی کنید.

2. شکستن عناصر مادی و معنویِ سرقت

• «مال غیر»؟ مالکیت یا تصرف قانونی/امانی (تحویل موقت، امانت، قرارداد کار) را اثبات کنید تا اختلاف، ماهیت حقوقی پیدا کند نه کیفری.

• «ربایش/برداشت» رخ داده؟ عدم خروج مال از ید مالک، برداشت اشتباهی یا استرداد فوری قبل از شکل‌گیری قصد تملک، عنصر مادی را می‌شکند.

• «سوءنیت خاص» (قصد تملک/انتفاع بدون رضایت) را هدف بگیرید: اشتباه موضوعی، اعتماد به مجوز ظاهری، تصورِ استحقاق، یا اعتقاد معقول به رضایت.

3. دفاع‌های اختصاصیِ قابل استناد

• رضایت صریح/ضمنی مالک در زمان برداشت.

• اکراه/اضطرار واقعی و متناسب.

• عدم مسئولیت کیفری یا مسئولیت ناقص (سن، اختلالات مؤثر بر اراده/ادراک حسب نظر کارشناسی).

• الیبی (حضور در محل دیگر) با داده‌های مکانی، تراکنش‌ها، گواهی شهود معتبر.

4. تخریب ارزش ادله‌ی اثباتی

• تشخیص چهره و تصاویر: کیفیت، زاویه، نرخ خطا، امکان جابه‌جایی زمان/مکان ضبط.

• اثر انگشت/DNA: آلودگی، امکان انتقال ثانویه، نبودِ پیوند زمانی با واقعه.

• شهود: تعارض اقوال، سوگیری، شرایط نامساعد ادراک (نور، فاصله، استرس).

5. مدیریت فرآیند و تضمین‌های دفاعی

• سکوت هوشمندانه و عدم اقرار بدون حضور وکیل.

• درخواست قرار تأمین متناسب (کفالت/وثیقه) و پرهیز از بازداشت غیرضروری.

• مطالبه‌ی دسترسی به پرونده در حدود قانون، طرح ایرادات و دفاعیات در مواعد، و اصرار بر رسیدگی علنی منصفانه.

6. مسیر ترمیم و تخفیف (اگر انتساب قوی بود)

• جبران کامل خسارت، استرداد مال، تحصیل گذشت شاکی در جرایم قابل گذشت، همکاری مؤثر با مرجع رسیدگی، فقدان سابقه، شرایط خاص شخصی—همگی ابزارهای جدی برای تخفیف، تبدیل یا تعلیق مجازات‌اند.

چک‌لیست مدارکِ دفاعی

• اسناد مالکیت/اذن/قرارداد، مکاتبات و پیام‌ها (اذن یا مجوز ظاهری).

• داده‌های مکانی و زمانی (قبوض، تراکنش‌ها، لاگ دستگاه‌ها، GPS).

• گزارش کارشناسیِ مستقل بر ادله‌ی فنی، و شهود اعتبارمند.

بی‌رحمانه روشن: دفاع‌های «چرند» که دادگاه‌ها معمولاً نمی‌خرند

• «بعداً پس دادم، پس جرم نیست.» (استرداد ممکن است در مجازات اثر کند، اما اصل انتساب را از بین نمی‌برد.)

• «ارزش مال کم بود.» (عنصر جرم را نمی‌شکند؛ نهایتاً بر شدت کیفر اثر دارد.)

• «فکر کردم اجازه دارم.» بدون سند یا قرائن معقول، صرف ادعا ارزش ندارد.

• «دوربین واضح نیست» بدون گزارش کارشناسی، حرفِ هواست.

جمع‌بندی قاطع: دفاعِ مؤثر یعنی یا یکی از عناصر جرم را فرو بریزید (مالِ غیر، ربایش، سوءنیت) یا ادله‌ی طرف مقابل را مسموم کنید (عدم مشروعیت تحصیل، خدشه در اصالت/انتساب). اگر هیچ‌کدام شدنی نیست، فوراً به استراتژیِ ترمیم و تخفیف بچسبید تا نتیجه قابل‌قبول بگیرید.