جرم تصرف عدوانی در حقوق کیفری ایران، بر اساس ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، عبارت است از تصرف غیرقانونی و عدوانی مال غیرمنقول متعلق به دیگری بدون رضایت مالک یا صاحب حق. ارکان تشکیلدهنده این جرم به شرح زیر است:
۱. رکن مادی: انجام فعل مثبت مانند تصرف، تملک یا ممانعت از حق مالک نسبت به مال غیرمنقول (مانند زمین، خانه یا باغ) بدون مجوز قانونی. این عمل میتواند شامل ورود غیرمجاز، استفاده یا ممانعت از دسترسی مالک باشد.
۲. رکن معنوی: وجود قصد مجرمانه (سوءنیت عام) به معنای آگاهی و اراده مرتکب در انجام تصرف غیرقانونی و سوءنیت خاص در جهت سلب حق مالک یا صاحب حق.
۳. رکن قانونی: جرم تصرف عدوانی در ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی تعریف شده و مرتکب به حبس از یک ماه تا یک سال محکوم میشود، مگر اینکه شرایط خاصی مانند ارتکاب جرم بهصورت گروهی یا مسلحانه وجود داشته باشد که مجازاتهای سنگینتری را در پی دارد.
۴. موضوع جرم: مال غیرمنقول متعلق به غیر (مانند زمین یا ساختمان) که مالک یا صاحب حق، رضایت به تصرف آن نداده باشد.
بنابراین، برای تحقق جرم تصرف عدوانی، باید عمل تصرف غیرقانونی با قصد سلب حق مالک و در چارچوب تعریف قانونی انجام شود.