مطابق قانون مجازات اسلامی و قانون تعزیرات، «افترا» زمانی محقق میشود که شخصی بهطور صریح، عمل مجرمانهای مانند سرقت را به دیگری نسبت دهد، بدون آنکه بتواند درستی این ادعا را اثبات کند. این عمل، جرم تعزیری است و به طور کامل قابل شکایت و پیگیری کیفری محسوب میشود.
۱. قابلیت شکایت و پیگیری
بر اساس ماده ۶۹۷ قانون تعزیرات: اگر شخصی، دیگری را به ارتکاب سرقت یا هر جرم دیگر متهم کند و نتواند صحت ادعای خود را ثابت کند، به مجازات حبس یا شلاق تعزیری محکوم میشود. این جرم قابل شکایت خصوصی است و با طرح شکایت شاکی، قابل تعقیب، رسیدگی و صدور حکم میباشد.
۲. مدارک لازم برای شکایت
برای اثبات افترا به سرقت، ارائه یکی از موارد زیر کافی است:
اظهارات یا ادعاهای صریح شخص مفتری شامل گفتار، پیامک، پیامرسانها، تماس ضبطشده معتبر، نوشته و هر شکل از نسبت دادن مستقیم سرقت.
اسناد و مدارک کتبی مانند نامه، یادداشت، گزارش یا شکایتنامهای که فرد در آن شاکی را به سرقت متهم کرده باشد.
پرینت مکالمات یا پیامها پرینت پیامک با دستور قضایی، یا چتهای شبکههای اجتماعی (به شرط احراز اصالت).
اظهار شهود اگر در حضور دیگران نسبت سرقت داده شده باشد، شهادت شهود میتواند اثباتکننده افترا باشد.
احکام و مستندات اثبات بیگناهی شاکی مانند قرار منع تعقیب یا حکم برائت در خصوص اتهام سرقت که نشان میدهد نسبت دادهشده بیاساس بوده است.
دلایل فنی و الکترونیکی مانند فایل صوتی، فیلم، یا عکس—مشروط بر اینکه اصالت آن قابل تأیید باشد.
نتیجه
افترا به سرقت کاملاً قابل شکایت و پیگیری کیفری است و برای مطرح کردن شکایت، لازم است هرگونه سند، پیام، شهادت یا مدرکی که نشان دهد شخصی صریحاً سرقت را به شما نسبت داده، ارائه شود. دادگاه با بررسی این دلایل و در صورت عدم اثبات ادعای مفتری، او را به مجازات مقرر محکوم خواهد کرد.