بر اساس ماده 1115 قانون مدنی، اگر زنی در خانه مشترک با همسرش دچار ضرر جانی، مالی یا شرافتی شود، حق دارد بدون اینکه به عنوان “ناشزه” شناخته شود، خانه همسر خود را ترک کند.
به عبارت دیگر، اگر زندگی در خانه مشترک برای زن خطراتی مانند خشونت فیزیکی (ضرر جانی)، فشار مالی یا تهدید به حیثیت و شرافت او داشته باشد، میتواند به خانه پدر یا مکان دیگری برود.
ناشزه به زنی گفته می شود که بدون دلیل موجه، وظایف زناشویی خود را انجام نمی دهد. در این حالت، زن وظایف خود را ترک نکرده، بلکه به دلیل وجود خطر و ضرر خانه را ترک می کند، بنابراین “ناشزه” محسوب نمی شود.
در این شرایط، مرد موظف است همچنان نفقه زن را بپردازد، زیرا ترک خانه توسط زن به دلیل شرایط خاص است و نه به علت سرپیچی از وظایف زناشویی.
بر اساس ماده 1130 قانون مدنی، زن می تواند در صورت وقوع شرایط سخت و غیرقابل تحمل در زندگی زناشویی، از دادگاه درخواست طلاق کند. یکی از این موارد، ضرب و شتم و خشونت جسمی از طرف همسر است.
خشونت فیزیکی که توسط مرد علیه زن اعمال می شود، به عنوان یکی از دلایل قانونی برای درخواست طلاق شناخته شده است. زن می تواند به دلیل این خشونت ها به دادگاه مراجعه کرده و خواستار پایان زندگی زناشویی خود شود.
در اینجا، قانون حمایت از خانواده (که موضوعات مختلف حقوقی خانواده را پوشش می دهد) در مورد خشونت خانگی و حق زن برای ترک خانه یا درخواست طلاق، مشخصا صریح و روشن اظهار نظر نکرده است. اما قانون مدنی در این موارد راهکارهایی را پیش بینی کرده که زنان می توانند بر اساس آن ها از حق خود دفاع کنند.
نتیجه گیری:
این دو ماده از قانون مدنی به زنان این امکان را می دهد که در صورت مواجهه با خشونت جسمی، ضرر جانی، مالی یا تهدید به شرافت خود، خانه را ترک کنند و حتی درخواست طلاق کنند. در چنین شرایطی، مرد همچنان موظف به پرداخت نفقه است و زن ناشزه محسوب نمی شود. این قوانین برای حفظ امنیت و حقوق زنان در شرایط بحرانی زندگی زناشویی تدوین شدهاند.