مطابق مقررات قانون مدنی، وکالت یک عقد جایز است و بهطور معمول در مواردی مانند فوت، جنون یا سفه یکی از طرفین منحل میشود. این حکم دربارهی وکالت بلاعزل نیز جاری است؛ مگر آنکه وکالت با یک تعهد یا عقد لازم پیوند خورده باشد. نکات اصلی عبارتاند از:
-
اصل بر انحلال وکالت با فوت
حتی اگر وکالت بلاعزل باشد، فوت موکل موجب پایان وکالت است؛ زیرا بقای آن نیازمند وجود اراده و شخصیت موکل است. -
استثنا: وکالت ضمن عقد لازم
اگر بلاعزل بودن وکالت ناشی از ورود آن در عقد لازم باشد (مثلاً در ضمن بیع یا قرارداد لازم تعهد شده باشد که وکالت قابل عزل نباشد)، باز هم اصل وکالت با فوت از بین میرود؛ اما ممکن است آثار تعهدیِ عقد لازم ادامه یابد و وراث ملزم به اجرای تعهدات قراردادی مورّث باشند، نه خودِ وکالت. -
عدم امکان انجام اقدامات بعد از فوت
هرگونه اقدام حقوقی وکیل بعد از فوت موکل، فاقد اعتبار است و در صورت انجام، قابلیت ابطال دارد. -
اعتبار اقدامات قبل از فوت
آنچه وکیل در حدود اختیارات و پیش از فوت انجام داده، معتبر و نافذ است.